De Groene Pluim in Evergem gaat dit jaar naar twee circulaire initiatieven

Uitreiking Groene Pluim 2023 aan Repair Café en Op Wielekes

Op de succesvolle nieuwjaarsbrunch van Groen Evergem zondag 21 januari 2024 werd de Groene Pluim 2023 uitgereikt.

Elk jaar deelt Groen Evergem een Groene Pluim uit aan personen of initiatieven met bijzondere verdiensten op sociaal, cultureel en ecologisch vlak. Dit jaar focussen we bewust op het circulaire thema. In een circulaire economie of kringloopeconomie is het doel om materialen, producten en diensten zo hoogwaardig mogelijk te blijven inzetten in de economie en ook om producten en materialen een langer leven te geven. Dit jaar koos Groen Evergem twee circulaire projecten die we speciaal in de kijker willen zetten: Repair Café en Op Wielekes.

De circulaire economie wil alles wat van waarde is, waardevol houden. Er mag niets verloren gaan. Een wasmachine, bijvoorbeeld, zal in een circulaire economie ten eerste langer meegaan. Gaat hij toch stuk, of voldoet hij niet meer aan de standaarden, dan zal hij eerst hersteld worden, of een upgrade krijgen. Misschien wordt hij nadien opnieuw verkocht. Als dat niet meer kan, zullen van de herbruikbare onderdelen nieuwe machines worden gemaakt. Als ook dat niet meer kan, worden de materialen van de machines gerecycleerd tot nieuwe materialen. Afval wordt dan grondstof. De circulaire economie heeft daarbij maatwerk nodig: soms is recyclage de beste optie, soms herstel. Met de keuze voor dit thema gaat we ook terug naar de geschiedenis van de Groene Pluim in Evergem: in 2006 schonk Groen Evergem de eerste Groene pluim aan Tweedehandswinkel Karuna wegens de inzet voor het hergebruik van tweedehandsmateriaal en kledij.

Repair Café

In maart 2016 organiseerde een groep van ongeveer 20 vrijwilligers het eerste Evergemse Repair Café.  Sinds dan werden er jaarlijks vijf cafés georganiseerd telkens op locaties in de verschillende deelgemeenten. Tijdens zo’n Repair Café herstellen de vrijwilligers zeer uiteenlopend materiaal (elektrische toestellen, keukenspullen, speelgoed, kledij, fietsen, ...). Het opzet is daardoor bij te dragen aan het verminderen van de afvalberg. Een Repair Café ontvangt 60 à 70 bezoekers en ongeveer 60% van het aangeboden materiaal wordt effectief hersteld.  Repair Café Evergem is een zelfbedruipende organisatie. Het Evergemse gemeentebestuur stelt lokalen ter beschikking en zorgt indien nodig voor logistieke ondersteuning (tafels en stoelen).

Deelfietsproject Op Wielekes

Zoals je boeken kan lenen in de bibliotheek, zo kunnen Evergemse (groot)ouders sinds 2021 fietsen voor hun (klein)kinderen van 2,5 tot 12 jaar ontlenen bij ‘Op Wielekes’. De fietsbibliotheek ‘Op Wielekes’ is gevestigd op Hooiwege (naast kringwinkel Ateljee), telt meer dan 100 gebruikers en heeft een voorraad van zo’n 150 fietsjes.

In september 2020 werd op voorstel van Groen in de Evergemse gemeenteraad beslist om als gemeente in het deelfietsproject ‘Op Wielekes’ te stappen. De opstart van ‘Op Wielekes’ in Evergem werd begeleid door het netwerk Bewust verbruiken/De Transformisten (vandaag Mpact).  Bij de start van het traject werden alle lokale verenigingen, geïnteresseerde burgers, scholen en fietsenmakers uitgenodigd op een infosessie. Hierna werd een kerngroep opgestart met vrijwilligers en o.m. ook de sociale dienst, de jeugddienst, het Huis van het Kind en de Kringwinkel Ateljee, die daarna gedragen keuzes kon maken over de locatie van het depot, de aanpak van de fietsdonaties, de afspraken rond fietsherstellingen, de uitwerking van het huishoudelijk reglement en de vrijwilligerswerking.

Mede dankzij de ruime respons na een oproep naar fietsen én vrijwilligers kon ‘Op Wielekes’ uiteindelijk op 12 juni 2021 de deuren openen.
Dit project is mede ondersteund door de Provincie Oost-Vlaanderen.
‘Op Wielekes’ is budgetvriendelijk, ecologisch en sociaal. Het initiatief maakt gebruik van een deelsysteem waarbij fietsen efficiënt worden gebruikt. Delen is een bewuste keuze: het is beter voor de planeet, we zorgen voor minder afval en gaan bewuster om met materialen. Als een fiets wordt teruggebracht naar het depot, wordt deze in orde gezet en kan een andere kleine trapper ermee op pad. Hierdoor draagt ‘Op Wielekes’ bij aan de circulaire economie van de toekomst, waarin producten en materialen een langer leven krijgen. ‘Op Wielekes’ maakt deel uit van een belangrijke trendverschuiving, namelijk van bezit naar gebruik. Door kinderfietsen te delen, wordt het concept van "product als dienst" of "product-as-a-service" omarmd.

Enkele cijfers:

• Aantal actieve lidmaatschappen: 113
• Aantal ontleende fietsen: 131
• Aantal fietsdonaties: 110
  • 77 fietsdonaties onder de actieve lidmaatschappen.
  • 33 fietsdonaties onder de beëindigde lidmaatschappen.
• Aantal beëindigde lidmaatschappen: 31 (meestal wegens leeftijd)

Meer info: Evergem – OP WIELEKES

Groene Pluim door de jaren heen

In het verleden kregen al heel wat Evergemse verenigingen/initiatieven de Groene pluim:

2022: Hubert De Decker voor de private aanplant van een publiek bos
2021: vrijwilligers van volkstuin in Sleidinge
2020: integratie-initiatieven met bovenlokale uitstraling Timmerwerkt en Kwartiermaken
2019: de vrijwilligerswerking van de bibliotheek
2018: De Verfplek: kunstatelier voor volwassenen met verstandelijke beperkingen (van Den Dries).
2017: de Mantelzorgers
2016: 2 lokale  duurzame ondernemers met bovenlokale uitstraling: Klingele chocolade en FixSus.
2015: Onderlinge Hulp
2013: Bioboer Chris Claes, vzw Velt Meetjesland en vzw Voedselteam Evergem wegens hun inzet voor gezond en milieuvriendelijk voedsel.
2012: vzw Oemtata wegens haar inzet voor socio-culturele activiteiten en haar inzet voor jongeren.
2011: Vlaams-Nederlandse Imkersfederatie vzw (VNIF v.z.w), afdeling Sint-Ambrosius-Lembeke en Koninklijke Vlaamse Imkersbond vzw (Kon.V.I.B. v.z.w.), afdeling St. Ambrosius Imkersgilde Evergem wegens hun inzet voor de bescherming van de bijen en de bijenteelt.
2008: Forum van de Trage Wegen wegens haar inzet voor het heropenen van trage wegen.
2007: Families Lietaert-Vercauteren, Abts-Deforce en Van De Putte-De Geeter wegens de gezamenlijke aankoop van bos.
2006: Tweedehandswinkel Karuna wegens inzet voor hergebruik van tweedehandsmateriaal. Met de opbrengst wordt goed doel gesteund.